Ostatnie miesiące przyniosły dynamiczne zmiany na rynku mleczarskim. Gwałtowne wzrosty cen masła, stabilizacja w segmencie mleka w proszku oraz zmiany cen serów pokazują, jak globalne i lokalne czynniki wpływają na polską i europejską gospodarkę mleczarską.
Silne wzrosty cen masła
Ceny masła na rynku hurtowym w Unii Europejskiej osiągnęły we wrześniu poziomy zbliżone do rekordowych, przekraczając 8000 EUR/t. W polskich sklepach detalicznych przełożyło się to na wzrost ceny 200-gramowej kostki do około 7 PLN. Od początku października widać jednak oznaki wyhamowania trendu wzrostowego. Kontrakty na listopad i grudzień wskazują na stabilizację cen surowca, co daje nadzieję na utrzymanie obecnych cen detalicznych w okresie świątecznym.
Wzrost produkcji mleka mimo zagrożeń
Produkcja mleka w UE w pierwszych siedmiu miesiącach 2023 roku wzrosła o 0,7% dzięki sprzyjającym warunkom pogodowym. W Polsce cena skupu mleka wzrosła o 3,57% w sierpniu, co w skali roku oznacza wzrost o 9,43%. Wzrosty te kontrastują jednak z obawami związanymi z wirusem niebieskiego języka (BTV 3), który rozprzestrzenia się w wielu krajach UE. Choć dostępna szczepionka jest bardziej skuteczna u owiec niż u krów, wirus może wpłynąć na podaż mleka w nadchodzących miesiącach, szczególnie w krajach dotkniętych epidemią, takich jak Francja czy Niemcy.
Odwrócenie trendu spadkowego na rynku mleka w proszku
Ceny mleka w proszku (SMP i WMP) w Europie wzrosły odpowiednio o 4,71% i 6,16% w przedostatnim tygodniu września. Pełnotłuste mleko w proszku (WMP) osiągnęło ceny około 4300 EUR/t, napędzane głównie popytem eksportowym z Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Wzrost cen wynika również z ograniczonej produkcji, zwłaszcza w Irlandii, oraz z potrzeb odbudowy zapasów przez europejskich producentów.
Rosnące ceny serów na rynku europejskim
Sery, takie jak Edam i Gouda, odnotowały znaczące wzrosty cen na rynku europejskim – odpowiednio o 7,7% i 3,4% w ostatnim miesiącu. Produkcja serów w UE wzrosła o 9,4% w 2023 roku i ma wzrosnąć o kolejne 5% w 2024 roku. Ograniczona podaż mleka oraz wysokie ceny na rynkach zachodnich sprzyjają eksportowi polskich serów, które są bardziej konkurencyjne cenowo. Eksport serów stanowił aż 53% całkowitego eksportu produktów mleczarskich z Polski w 2023 roku.
Podsumowanie
Rok 2023 był dla branży mleczarskiej czasem intensywnych zmian. Wzrosty cen masła i mleka w proszku, obawy o stabilność podaży mleka w związku z wirusem niebieskiego języka oraz dynamiczne zmiany w cenach serów obrazują złożoność tego sektora. Jednocześnie rosnący eksport i zwiększona produkcja serów pokazują, że polska branża mleczarska skutecznie dostosowuje się do globalnych wyzwań, wykorzystując swoją konkurencyjność na międzynarodowych rynkach.
Dalsze prognozy wskazują na możliwość stabilizacji cen, ale wiele zależy od rozwoju sytuacji związanej z wirusem BTV 3 oraz globalnego popytu na produkty mleczarskie. Branża musi być przygotowana na kolejne wyzwania, równocześnie wykorzystując swoje szanse na rozwój i wzmocnienie pozycji na rynku światowym.
Zobacz także: Mlekovita niezmiennie liderem rankingu Złota Setka Podlaskiego
