To, co dzieje się z cielęciem w pierwszych minutach po narodzinach ma kluczowy wpływ na całe jego życie. Oto 9 wskazówek, które mogą pomóc w opiece nad cielęciem tuż po jego narodzinach.
Skup się na ocenie nowonarodzonego cielęcia.
Temperatura ciała nowonarodzonego cielęcia powinna wynosić od 38,3 do 38,9C. Prawidłowe tętno noworodka to od 90 do 160 uderzeń w ciągu minuty, a częstotliwość oddechów waha się od 50 do 75 oddechów na minutę.
Bardzo pomocnym wskaźnikiem do oceny nowonarodzonego cielęcia są czynności, które zdrowe cielę powinno wykonać po porodzie w określonym czasie:
– w ciągu 3 minut – podnosi głowę
– w ciągu 5 minut – siada
– w ciągu 20 minut – próbuje wstać
– w ciągu 60 minut – wstaje
– w ciągu dwóch godzin – samodzielnie ssie.
Jeśli istnieje jakiekolwiek odchylenie od tych parametrów, oznacza to, że poród nie przebiegał prawidłowo, a cielę potrzebuje pomocy hodowcy. Stres u noworodków może się też objawiać nieregularnym oddechem, krwotokami lub czerwonymi plamami w oku, sinymi lub niebieskimi błonami śluzowymi, obrzękiem języka lub głowy.
- Zapewnij udrożnienie dróg oddechowych.
Za pomocą gruszki ssącej lub ręki usuń śluz i płyny zalegające w pysku i w nozdrzach. Dopiero wtedy cielak będzie mógł prawidłowo oddychać.
- Ułóż cielę na mostku.
Jeśli cielę nie może samodzielnie utrzymać się w takiej pozycji, można je podeprzeć z obu stron sianem lub słomą. Ułóż je tak, żeby nogi znalazły się pod brzuchem. Tylko w takiej pozycji cielę będzie mogło równomiernie oddychać, a płuca będą dobrze pracować.
Często spotykana praktyka, w której cielę jest podnoszone za tylne nogi, zapewnia wypływ płynów zalegających w drogach oddechowych, jednak sama czynności powinna trwać maksymalnie do 30 sekund. Trzymanie cielęcia głową w dół może spowodować zbyt duże ciśnienie czaszkowe i zmniejszyć dopływ tlenu do mózgu, a także uniemożliwiać prawidłową pracę płuc.
- Możesz wlać do jednego ucha niewielką (ok. 100 ml) ilość zimnej wody z kranu.
To aktywuje neurony i stymuluje odruch wdechu. Ciecz w uchu przeszkadza cielęciu, które zaczyna potrząsać głową. I o to chodzi! Natomiast polewanie cielaka wodą może obniżyć jego temperaturę ciała i zwiększyć podatność na hipotermię. Popularna praktyka używania słomy do pocierania nozdrzy może spowodować ich uszkodzenie.
- Skorzystaj z wentylacji mechanicznej.
Wentylacja mechaniczna jest bardzo skuteczna do wspomagania oddechu cieląt w szybkim czasie. Według doświadczeń lekarzy weterynarii metoda nos-nos lub usta-nos często okazuje się nieskuteczna.
- Ręcznie stymuluj przepływ krwi.
Cielęta, które po porodzie zostają z matką, są przez nie wylizywane, co stymuluje przepływ krwi. Jeśli krowa nie chce wylizać cielęcia, można ją do tego zachęcić, wysypując na jego grzbiet np. śrutę sojową. Hodowca może naśladować tę praktykę pocierając cielę ręcznikami lub słomą.
Autor: Kinga Piotrowska
