Mimo rekordowo wysokich cen mleka niemieccy producenci nie zwiększają produkcji. Jak podaje Stowarzyszenie Przemysłu Mleczarskiego (MIV), główną przyczyną tej sytuacji są czynniki polityczne, strukturalne oraz rosnące koszty energii.
Wysokie ceny, niska podaż
W 2024 roku cena mleka w Niemczech osiągnęła średnio 47 centów za kilogram surowego mleka, co czyni ją drugą najwyższą w ostatnich dekadach. Mimo to, produkcja surowca w kraju spadła. Dostawy mleka były w październiku 2024 roku o 2,1% niższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Trend ten utrzymuje się od początku roku – podaż mleka spadła o 0,3% w porównaniu do roku 2023.
Według przewodniczącego MIV, Petera Stahla, sytuacja ta jest odmienna od tej z 2022 roku, kiedy rolnicy zwiększali produkcję w odpowiedzi na wyższe ceny. Obecnie mechanizmy rynkowe wydają się nie działać. Niskie koszty pasz nie przekładają się na wzrost podaży, co wywołuje pytania o przyszłość niemieckiego przemysłu mleczarskiego.
Popyt na masło rośnie
W 2024 roku Niemcy odnotowali także wzrost popytu na masło, które stało się jednym z najbardziej dochodowych produktów mleczarskich. Przeciętny mieszkaniec kraju spożył o 0,2 kg masła więcej niż rok wcześniej, osiągając średni poziom 5,6 kg na osobę. W październiku opakowanie masła własnej marki w sklepach osiągnęło rekordową cenę 2,39 euro, przewyższając szczyty z 2022 roku. Mimo to, producenci nie zareagowali na wyższe ceny masła, a niska liczba przekazań gospodarstw mlecznych oraz brak bodźców ekonomicznych utrudniają zwiększenie produkcji.
Zielona polityka i inne wyzwania
Stahl wskazuje, że jednym z kluczowych czynników wpływających na obecną sytuację jest zielona polityka. Nowe regulacje środowiskowe, biurokracja oraz wymagania wobec producentów mleka ograniczają ich elastyczność. Dodatkowym problemem jest niedostateczne wynagradzanie rolników za wysokie ceny tłuszczu mlecznego, co nie zachęca ich do zmiany strategii hodowli i żywienia zwierząt.
Krytyka dotyczy również choroby niebieskiego języka, która w niektórych regionach wpłynęła na ograniczenie produkcji mleka. Choć jej skutki są trudne do oszacowania, jest to kolejny element, który wprowadza niepewność na rynku.
Wysokie koszty energii i apel do władz
Rosnące koszty energii to kolejny problem, który dotyka przemysł mleczarski w Niemczech. Według MIV, obecne ceny energii elektrycznej są jednym z kluczowych czynników ograniczających działalność mleczarni. Stowarzyszenie wezwało władze do obniżenia kosztów energii, zwracając uwagę, że obecne rozwiązania, takie jak dostarczanie tańszej energii w określonych godzinach, są niewystarczające. Produkcja w mleczarniach trwa całą dobę, dlatego potrzebne są bardziej kompleksowe działania.
Eksport i niepewność na rynku światowym
Pomimo problemów wewnętrznych, niemiecki przemysł mleczarski w 2023 roku zwiększył eksport, osiągając wartość sprzedaży na poziomie 11,563 mld euro. Największym zainteresowaniem za granicą cieszą się sery. Niemniej jednak sytuacja na rynku światowym pozostaje niepewna, szczególnie ze względu na zmniejszony popyt z Chin oraz śledztwo antysubsydyjne przeciwko Unii Europejskiej.
Zobacz także: Wzrost cen masła, wirus BTV i rosnąca produkcja mleka – co dalej z rynkiem mleczarskim?
