Wprowadzenie nowych przepisów Unii Europejskiej w ramach reformy Wspólnej Polityki Rolnej na rok 2023 przynosi istotne zmiany w obszarze płatności bezpośrednich oraz ekoschematów. Polskie rolnictwo stoi przed nowymi wyzwaniami i możliwościami, które mają na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju sektora.
Zwiększony budżet na płatności bezpośrednie
Pula środków przeznaczonych na płatności bezpośrednie w 2023 roku wynosi około 3,67 mld EUR, co oznacza wzrost o około 169 mln EUR w porównaniu z rokiem 2022. To zwiększenie budżetu jest kluczowym elementem wsparcia dla rolników w obliczu rosnących wyzwań gospodarczych i środowiskowych.
Realizacja wypłat i zaliczek
Od 16 października do 30 listopada 2023 roku, podobnie jak w poprzednich latach, realizowane były zaliczki na płatności bezpośrednie. W ciągu zaledwie 1,5 miesiąca wypłacono około 9,2 mld zł, docierając do blisko 1,2 mln rolników. Zaliczki te były realizowane w maksymalnej wysokości dopuszczonej przez przepisy unijne, dochodząc do 70% w przypadku płatności bezpośrednich i do 85% dla płatności ONW.
Ekoschematy – nowa perspektywa wsparcia
Jedną z istotnych zmian jest wprowadzenie ekoschematów, czyli nowego rodzaju wsparcia, które wymaga przeznaczenia minimum 25% środków na płatności bezpośrednie. W Planie Strategicznym dla WPR 2023-2027 przewidziano na ten cel około 872,5 mln EUR.
Proces wypłat i kalkulacji
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przy współpracy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), dokłada wszelkich starań, aby proces wypłat przebiegał sprawnie. Od 1 grudnia 2023 roku ARiMR rozpoczęła wypłaty końcowe za ten rok. Stawki poszczególnych płatności są kalkulowane na podstawie rzeczywistych danych, takich jak powierzchnia upraw i liczba zwierząt, zgłaszanych przez rolników i weryfikowanych przez ARiMR.
Elastyczność w dostosowaniu stawek
W przypadku przekroczenia pierwotnie zakładanych wielkości w ramach ekoschematów, Ministerstwo planuje wykorzystać możliwości przesuwania środków pomiędzy poszczególnymi płatnościami zgodnie z prawem UE. Dzięki temu stawki płatności za ekoschematy będą jak najbardziej zbliżone do planowanych, zapewniając stabilność i przewidywalność wsparcia dla rolników.
Rok 2023 przynosi z sobą znaczące zmiany i możliwości dla polskiego rolnictwa, zarówno w zakresie płatności bezpośrednich, jak i ekoschematów. Zwiększony budżet oraz nowe regulacje unijne stanowią ważny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju sektora rolnego w Polsce.
Zobacz także: Prognozy na 2024 Rok: Spadki cen mleka oczekiwane na początku roku