W związku z ogniskiem pryszczycy wykrytym w Niemczech, Główny Inspektor Sanitarny informuje o potencjalnych zagrożeniach oraz zaleceniach dotyczących zdrowia publicznego. Pryszczyca pozostaje chorobą zwierząt, jednak w rzadkich przypadkach może dotknąć ludzi.
Ognisko pryszczycy w Niemczech
10 stycznia 2025 roku niemieckie służby weterynaryjne potwierdziły pierwszy od 37 lat przypadek pryszczycy (FMD) u wołów domowych w gminie Hoppegarten, w Brandenburgii. Gospodarstwo, w którym utrzymywano zwierzęta, znajduje się około 70 km od polskiej granicy. Pryszczyca, choć głównie dotyka zwierząt parzystokopytnych, takich jak bydło, owce, świnie i kozy, w sporadycznych przypadkach może przenieść się na ludzi.
Czym jest pryszczyca?
Pryszczyca (Foot and Mouth Disease, FMD) to wysoce zakaźna choroba wirusowa zwierząt parzystokopytnych, zarówno domowych, jak i dzikich. Powoduje duże straty w przemyśle mięsnym i hodowlanym, a jej zwalczanie wiąże się z koniecznością eliminacji zakażonych stad.
Czy pryszczyca zagraża ludziom?
Zakażenie u ludzi występuje rzadko i zazwyczaj przebiega łagodnie. Do zarażenia dochodzi:
- przez kontakt z chorymi zwierzętami,
- spożycie surowego mięsa,
- konsumpcję niepasteryzowanego mleka i jego przetworów.
Objawy zakażenia u ludzi, które mogą wystąpić w ciągu 2–12 dni od kontaktu, obejmują gorączkę, ból gardła, bóle głowy oraz zmiany pęcherzykowe na skórze dłoni, stóp i błonach śluzowych jamy ustnej. Choroba u ludzi nie przenosi się między ludźmi, a powrót do zdrowia następuje zazwyczaj w ciągu 1–2 tygodni.
Jak się chronić?
Ochrona przed pryszczycą opiera się na kilku podstawowych zasadach:
- Unikanie kontaktu ze źródłami zakażenia, w tym:
- chorymi zwierzętami,
- ich wydzielinami, wydalinami oraz mięsem,
- niepasteryzowanymi produktami mlecznymi.
- Zachowanie wzmożonej higieny, zwłaszcza przy kontakcie z materiałem biologicznym lub w środowisku, gdzie wykryto ogniska pryszczycy.
- Przestrzeganie przepisów weterynaryjnych:
- Zakaz przemieszczania zakażonych zwierząt i ich produktów.
- Wszystkie zwierzęta hodowlane podlegają obowiązkowym badaniom przed- i poubojowym.
Sytuacja w Polsce
Polska jest uznana przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (WOAH) za kraj wolny od pryszczycy. Ostatni przypadek tej choroby u zwierząt w Polsce odnotowano w 1971 roku. Niemniej jednak, zgodnie z polskim prawem, przypadki pryszczycy u ludzi podlegają obowiązkowi zgłoszenia.
Działania zapobiegawcze w UE
Unijne przepisy zabraniają przemieszczania zakażonych zwierząt oraz sprzedaży produktów pochodzących z zakażonych stad. Ma to na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa i zapewnienie bezpieczeństwa zdrowia publicznego.
Zobacz także: Rynek mleczarski w UE: najnowsze dane za listopad i grudzień 2024 roku