W Polsce nie ma przypadków pryszczycy, a sytuacja jest stale monitorowana przez Zespół Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jakie środki zapobiegawcze są podejmowane i czy szczepienia przeciwko pryszczycy są rozważane? Sprawdź najważniejsze informacje.
Czym jest pryszczyca i dlaczego jest groźna?
Pryszczyca to wysoce zakaźna choroba wirusowa zwierząt parzystokopytnych, takich jak bydło, owce, kozy i świnie. Jest jedną z najpoważniejszych chorób zwierząt gospodarskich, ze względu na szybkie rozprzestrzenianie się i ogromne straty ekonomiczne, które może wywołać. Wywołuje ją wirus pryszczycy (FMDV, Foot-and-Mouth Disease Virus), który rozprzestrzenia się drogą powietrzną, przez kontakt bezpośredni oraz z zakażonymi produktami lub sprzętem.
Chociaż choroba nie stanowi zagrożenia dla ludzi, jej wystąpienie w kraju powoduje natychmiastowe wstrzymanie eksportu zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, co ma ogromne konsekwencje gospodarcze.
Obecna sytuacja epidemiologiczna – Polska pozostaje wolna od pryszczycy
Na dzień dzisiejszy w Polsce nie odnotowano przypadków pryszczycy, ani podejrzeń tej choroby. Zespół Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) regularnie analizuje sytuację epidemiologiczną w krajach sąsiednich oraz skuteczność dotychczasowych działań profilaktycznych.
Węgry i Słowacja – monitoring ognisk choroby
- Słowacja: Od 4 kwietnia br. nie odnotowano nowych ognisk choroby. Sytuacja jest stabilna.
- Węgry: Ostatnie ognisko miało miejsce 17 kwietnia br., co również świadczy o stabilizowaniu się sytuacji.
Z ostatnich danych wynika, że w ciągu ostatnich 48 godzin nie było transportów zwierząt parzystokopytnych z Węgier do Polski, a ze Słowacji odnotowano dwa transporty bydła i jeden transport owiec przeznaczonych do uboju.
Ścisłe kontrole na granicy – działania prewencyjne w Polsce
W celu zapobiegania przedostaniu się wirusa na terytorium Polski, służby graniczne utrzymują całodobowe dyżury na południowej granicy kraju. Pojazdy transportujące zwierzęta parzystokopytne, produkty pochodzenia zwierzęcego, pasze, słomę i siano są kierowane do 7 wyznaczonych punktów granicznych, gdzie przechodzą dodatkową kontrolę i dezynfekcję.
Takie działania są zgodne z wytycznymi Unii Europejskiej i Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (WOAH), której zalecenia w zakresie bioasekuracji są powszechnie uznawane za standard globalny.
Czy Polska planuje szczepienia przeciwko pryszczycy?
Podczas ostatnich posiedzeń Zespołu Zarządzania Kryzysowego MRiRW omówiono temat ewentualnych szczepień przeciwko pryszczycy. Na chwilę obecną nie ma podstaw do wprowadzenia szczepień profilaktycznych, zarówno ze względów prawnych, jak i epidemiologicznych.
Rodzaje szczepień stosowanych w razie zagrożenia
- Szczepienia interwencyjne ochronne – mają na celu utworzenie stref buforowych w celu zatrzymania transmisji wirusa. Ich zastosowanie może jednak doprowadzić do utraty statusu kraju wolnego od choroby, co wpływa na eksport.
- Szczepienia wygaszające – stosowane w ogniskach choroby lub w gospodarstwach powiązanych z zakażeniem. Służą do opóźnienia uboju zwierząt w pierwszych fazach choroby.
W obu przypadkach szczepienia są ściśle kontrolowane przez Inspekcję Weterynaryjną, a zwierzęta po szczepieniu mogą być przemieszczane wyłącznie do rzeźni, a ich produkty trafiają tylko na rynek krajowy – z wyjątkiem np. mleka poddanego wysokiej obróbce termicznej.
Konsekwencje szczepień – utrata statusu kraju wolnego od pryszczycy
Zastosowanie szczepień interwencyjnych skutkuje automatyczną utrata statusu kraju wolnego od pryszczycy, co pociąga za sobą:
- Zahamowanie eksportu zwierząt i produktów poza UE.
- Ograniczenia w handlu wewnątrzwspólnotowym.
- Obowiązek uboju wszystkich zaszczepionych zwierząt.
- Konieczność przeprowadzenia badań potwierdzających brak wirusa, trwających minimum 3 miesiące.
Obecnie żadne z państw UE nie zdecydowało się na szczepienia ochronne, stosując jedynie szczepienia wygaszające w bardzo ograniczonym zakresie.
Podsumowanie: Polska bezpieczna, działania prewencyjne kontynuowane
Na dzień dzisiejszy Polska pozostaje krajem wolnym od pryszczycy, a sytuacja w regionie jest pod stałym nadzorem odpowiednich służb. Dzięki skutecznej prewencji, ścisłym kontrolom granicznym i sprawnemu systemowi zarządzania kryzysowego, ryzyko rozprzestrzenienia się wirusa na teren naszego kraju jest minimalne.
Zobacz także: Grypa ptaków i pryszczyca w Polsce: aktualna sytuacja, działania i nowe przepisy bioasekuracyjne
