Jak wynika z najnowszego raportu Globalnej Sieci Informacji Rolniczej (GAIN), sektor mleczarski w Unii Europejskiej zmaga się z rosnącymi wyzwaniami, takimi jak wysokie koszty produkcji, niskie ceny mleka oraz restrykcyjne regulacje środowiskowe. Czy branża jest w stanie przetrwać trudne czasy?
Malejące ceny mleka i presja regulacyjna
Ceny mleka w Unii Europejskiej, które osiągnęły szczyt w 2022 roku, znacząco spadły w 2023 roku, a w 2024 roku jedynie częściowo odbudowały swoje poziomy. Jednocześnie producenci w Europie Zachodniej stawiają czoła wyzwaniom związanym z chorobami zwierząt oraz regulacjami ograniczającymi możliwości produkcji.
W Holandii utrata derogacji unijnej umożliwiającej rozrzucanie nadmiaru obornika zmusiła rolników do redukcji stad. Podobne zmiany zaszły w Irlandii, gdzie zmniejszenie derogacji dotyczącej azotanów skłoniło do redukcji stad bydła mięsnego w celu ochrony produkcji mleka.
Choroby zwierząt w rolnictwie
Wyjątkowym wyzwaniem dla sektora mleczarskiego są także choroby, takie jak wirus Bluetongue (BTV-3) oraz epizootyczna choroba krwotoczna (EHD). Choć objawy tych schorzeń są zwykle łagodne u krów mlecznych, skutkują one spadkiem wydajności mlecznej, problemami z płodnością oraz wzrostem wskaźników śmiertelności.
Wirus BTV-3 został wykryty w północno-zachodniej Europie, w tym w północnej Francji, Holandii, Belgii, Niemczech oraz niedawno w Danii, a także w Polsce. EHD z kolei dotknęło głównie Hiszpanię i Francję. Konsekwencją tych epidemii był niższy współczynnik cieląt do krów oraz zwiększone straty w stadach w 2023 roku, co prognozuje się na kolejne lata.
Pogoda i niedobory paszy
Nieprzychylne warunki pogodowe wiosną i latem 2024 roku zmusiły wielu rolników w północno-zachodniej Europie do dłuższego trzymania bydła w oborach, co zakłóciło lokalną produkcję pasz. Połączenie niedoborów żywności dla zwierząt i epidemii chorób prawdopodobnie doprowadzi do dalszej redukcji stad mlecznych, zwłaszcza we Francji, Niemczech, Holandii i Belgii.
Co dalej z sektorem mleczarskim?
Branża mleczarska w UE stoi przed wieloma wyzwaniami, które mogą wpłynąć na jej stabilność. Niskie marże, rosnące koszty produkcji i presja środowiskowa to tylko niektóre z problemów, które wymagają natychmiastowej reakcji ze strony rolników, rządów i instytucji unijnych. Przyszłość sektora może zależeć od wprowadzenia bardziej elastycznych regulacji i wsparcia dla producentów borykających się z trudnymi warunkami ekonomicznymi i przyrodniczymi.
Zobacz także: Rasy bydła mlecznego w Polsce: Hodowla i charakterystyka ras
