Pomimo niewielkiego wzrostu skupu mleka w UE w pierwszych ośmiu miesiącach 2024 roku, sierpień przyniósł spadek produkcji, a zmieniające się ceny oraz rosnące koszty wpływają na konkurencyjność na rynku międzynarodowym.
Z najnowszego raportu Komisji Europejskiej dotyczącego rynku mleczarskiego wynika, że skup mleka krowiego w Unii Europejskiej wzrósł o 0,5% w okresie styczeń-sierpień 2024 r., uwzględniając rok przestępny wzrost ten wyniósł 0,1%. Mimo tej pozytywnej tendencji, w samym sierpniu odnotowano spadek skupu o 1,4%, co może wskazywać na początek sezonowego zmniejszenia produkcji.
Krajowe różnice w produkcji mleka
Największe wzrosty w skali roku zanotowano w Estonii (+6,6%), na Litwie (+4,5%) oraz w Austrii (+4,4%). Na przeciwnym biegunie znalazły się Bułgaria (-5,9%), Irlandia (-4,9%) oraz Niderlandy (-2,3%), gdzie produkcja spadła. Dane te wskazują na znaczące różnice między krajami członkowskimi UE, związane zapewne z lokalnymi warunkami klimatycznymi, polityką rolną i kosztami produkcji.
Produkcja mleczarska na świecie
Globalnie, produkcja mleka w sierpniu 2024 r. wykazała wzrost w Australii (+2,8%) oraz Nowej Zelandii (+9%), podczas gdy w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii odnotowano niewielki spadek o 0,1%. Zmieniająca się dynamika produkcji w różnych regionach świata może wpłynąć na globalne przepływy handlowe i konkurencyjność poszczególnych producentów.
Zróżnicowana produkcja i wzrost udziału ekologicznego mleka
W UE, dane za styczeń-sierpień 2024 r. pokazują różnorodną dynamikę w produkcji różnych produktów mlecznych. Zmniejszyła się produkcja masła (-2,2%), odtłuszczonego mleka w proszku (SMP, -1%) oraz pełnego mleka w proszku (WMP, -1,1%), podczas gdy wzrosła produkcja mleka zagęszczonego (+8,6%), śmietany (+3,7%), mleka pitnego (+0,8%) oraz serów (+3%). Warto zaznaczyć, że produkty ekologiczne stanowiły 4% całkowitego mleka surowego zebranego w sierpniu 2024 r., z największym udziałem w Austrii (17,3%), Danii (10,7%) i Szwecji (10,2%). Najmniej ekologicznego mleka produkowano w Polsce i Irlandii, gdzie jego udział wyniósł jedynie 0,1%.
Zmieniające się ceny i koszty
Ceny produktów mlecznych w UE w ostatnich tygodniach ulegały wahaniom. Ceny masła wzrosły o 2,6% do poziomu 790 €/100 kg, natomiast odtłuszczone mleko w proszku (SMP) i pełne mleko w proszku (WMP) potaniały odpowiednio o 2,4% (250 €/100 kg) i 3,2% (415 €/100 kg). Cena cheddara wzrosła o 4,3% do poziomu 418 €/100 kg, co może wskazywać na rosnące zainteresowanie tym produktem. Cena spot mleka utrzymywała się na poziomie 65 centów za kilogram (dane z 13 października 2024 r.).
Jednocześnie rosnące koszty paszy (+2,1%) i energii (+1,8%) wskazują na zwiększone obciążenia dla producentów, co może wpłynąć na dalszą rentowność sektora.
Konkurencyjność międzynarodowa
Konkurencyjność europejskich producentów w porównaniu do innych regionów świata wykazuje różnice w zależności od produktu. USA są bardziej konkurencyjne cenowo w zakresie masła i cheddara, natomiast UE przewodzi w produkcji odtłuszczonego mleka w proszku (SMP). Oceania, a szczególnie Nowa Zelandia, ma przewagę w zakresie pełnego mleka w proszku (WMP). Na ostatniej aukcji Global Dairy Trade (GDT) 15 października 2024 r. ogólny wskaźnik cen spadł o 0,3%, co sugeruje stabilizację cen. Ceny serów wzrosły o 4,2%, a bezwodnego tłuszczu mlecznego (AMF) o 0,3%, podczas gdy masło potaniało o 0,3%, a laktoza o 5,8%.
Zobacz także: GEA i Believer Meats – Nowa era w produkcji mięsa hodowlanego
