Z najnowszego raportu Komisji Europejskiej dotyczącego krótkoterminowych prognoz dla rynków rolnych UE wynika, że podaż mleka w Unii Europejskiej utrzyma się na stabilnym poziomie w 2024 roku, podczas gdy produkcja wołowiny ulegnie dalszemu spadkowi.
Geopolityczne wyzwania i ich wpływ na rolnictwo
Raport KE ostrzega przed potencjalnymi skutkami kryzysów geopolitycznych, szczególnie na Bliskim Wschodzie, które mogą wpłynąć na handel, ceny oraz całą gospodarkę, wywierając dodatkową presję na rolników. Prognozy dotyczące wzrostu gospodarczego na 2024 rok zostały zrewidowane w dół z powodu malejącej siły nabywczej gospodarstw domowych, niższego popytu zewnętrznego oraz częściowego wycofania wsparcia fiskalnego w 2023 roku. Komisja przewiduje jednak, że inflacja będzie spadać szybciej niż wcześniej zakładano.
Spadające koszty produkcji
Raport podkreśla, że koszty energii spadły o 6% w pierwszym kwartale 2024 roku w porównaniu z poprzednim kwartałem. Koszty pasz zmniejszyły się o 1,5%, a ceny nawozów o 1%. Mimo to, ceny środków produkcji nadal pozostają znacznie wyższe niż przed pandemią (+32%), osiągając aż 65% wzrostu w przypadku nawozów. Poprawia się jednak dostępność nawozów dzięki wzrostowi ich produkcji w UE. Import nawozów azotowych utrzymuje się na historycznie wysokim poziomie, podczas gdy import fosforu i potasu znacznie spadł, co może negatywnie wpłynąć na ogólną żyzność gleby.
Stabilność na rynku mleka
Komisja Europejska prognozuje niewielki wzrost podaży mleka w UE o 0,4%, mimo że pogłowie krów ma się zmniejszyć o 0,5% w 2024 roku. Przewidywania te opierają się na normalnych warunkach pogodowych, cenach surowego mleka utrzymujących się powyżej historycznych poziomów (powyżej 46 c/kg) oraz rosnącej wydajności mlecznej krów w UE.
Produkcja sera i serwatki w UE ma się rozwijać dzięki większej dostępności suchej masy mlecznej i konkurencyjnym cenom, co może sprzyjać dalszemu wzrostowi eksportu. Natomiast wzrost eksportu mleka w proszku jest mało prawdopodobny z powodu ograniczonego potencjału wzrostu w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie oraz rosnącej konkurencji światowej. Stabilizacja cen nakładów i produkcji może poprawić marże producentów mleka w 2024 roku, a konsumpcja nabiału w UE może korzystnie wpłynąć na rynek dzięki spadającej inflacji cen żywności.
Spadki na rynku wołowiny
Prognozy wskazują, że produkcja wołowiny w UE zmniejszy się o kolejne 2,3% w 2024 roku, głównie z powodu ciągłych dostosowań strukturalnych w sektorze wołowiny i produktów mlecznych. W 2023 roku produkcja wołowiny spadła o 3,9%, co przyczyniło się do wysokich cen. Średnia masa tuszy zmniejszyła się o 0,6%. W 2023 roku produkcja wołowiny we Włoszech spadła o 17%, podczas gdy w Irlandii wzrosła o 3,5%.
Inwentaryzacja przeprowadzona w grudniu 2023 roku wykazała, że liczba krów mamek w UE spadła czwarty rok z rzędu o dodatkowe 160 000 sztuk (-1,6%). Liczba krów mlecznych zmniejszyła się o 344 000 sztuk (-1,7%). Zmalała także liczba bydła płci męskiej przeznaczonego na ubój w wieku od 1 do 2 lat oraz powyżej 2 lat, odpowiednio o 0,4% i 1,2%.
Mimo to, niższa podaż wołowiny może nadal wspierać ceny producentów w UE. Oczekuje się, że spożycie wołowiny na mieszkańca w UE spadnie w tym roku nawet o 3%.
Zobacz także: Federacja Konsumentów i ZPPM popierają wprowadzenie w Polsce systemu kaucyjnego
