W marcu 2025 roku na Słowacji i Węgrzech odnotowano wybuch pryszczycy (FMD), co spowodowało poważne konsekwencje dla sektora rolnego i handlu międzynarodowego. Jakie środki podjęto w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się choroby i jak wpłynęły one na gospodarkę regionu?
Wybuch pryszczycy na Słowacji
24 marca 2025 roku odbyło się nadzwyczajne spotkanie Stałego Komitetu ds. Zwierząt, Roślin, Produktów i Pasz w związku z potwierdzeniem trzech ognisk pryszczycy na Słowacji. Ogniska te zlokalizowane są w powiecie Dunajská Streda, w regionie Trnava, przy granicy z Węgrami:
- Medveďov: 670 jałówek,
- Ňárad: 790 sztuk bydła mlecznego,
- Baka: 1 311 sztuk bydła mlecznego.
Łącznie dotknięte są 2 771 sztuki bydła.
Środki zapobiegawcze
W celu powstrzymania rozprzestrzeniania się choroby, na obszarze zapowietrzonym wprowadzono prewencyjne uśmiercanie zwierząt z gatunków wrażliwych. Depopulacja w ogniskach rozpoczęła się 22 marca 2025 roku.
Zakazy i ograniczenia
Służby słowackie wprowadziły szereg środków nadzwyczajnych dla całego terytorium Słowacji:
- Zakaz przemieszczania zwierząt: Zakaz przemieszczania zwierząt parzystokopytnych z i na terytorium Słowacji.
- Zakaz tranzytu: Zakaz tranzytu zwierząt parzystokopytnych przez terytorium powiatów Komárno i Dunajská Streda.
- Zakaz ruchu przez przejścia graniczne: Zakaz ruchu zwierząt przez określone przejścia graniczne.
- Zakaz imprez masowych: Zakaz organizacji wszystkich imprez masowych, pokazów, wystaw i zgromadzeń z udziałem zwierząt parzystokopytnych.
- Zakaz wstępu: Zakaz wstępu osobom nieuprawnionym do gospodarstw utrzymujących zwierzęta parzystokopytne.
Wybuch pryszczycy na Węgrzech
Wcześniej, w marcu 2025 roku, pryszczycę wykryto na Węgrzech w gospodarstwie mlecznym w Kisbajcs, niedaleko granicy ze Słowacją. Wybuch choroby został potwierdzony 6 marca 2025 roku, a władze wdrożyły natychmiastowe środki kontroli, w tym zamknięcie gospodarstwa i ustanowienie strefy ochronnej i nadzoru.
Środki nadzwyczajne
Węgry wprowadziły krajowe ograniczenia transportu zwierząt, obejmujące zakaz eksportu zwierząt wrażliwych do innych krajów UE i państw trzecich. Zostały ustanowione strefy ochronne i nadzoru wokół ogniska choroby.
Reakcje międzynarodowe
W odpowiedzi na wybuch pryszczycy, wiele krajów, w tym Wielka Brytania, Polska i Rosja, wprowadziło zakazy importu zwierząt i produktów z Węgier i Słowacji. Te środki mają na celu zapobieżenie rozprzestrzenianiu się choroby na ich terytorium.
Wpływ na handel i gospodarkę
Wybuch pryszczycy na Słowacji i Węgrzech ma istotne konsekwencje dla handlu międzynarodowego. W okresie od 20 lutego do 20 marca 2025 roku z Słowacji do Polski przetransportowano 412 przesyłek, co spowodowało wzmożone kontrole gospodarstw docelowych w Polsce.
Inspekcja Weterynaryjna prowadzi kwarantannę gospodarstw, do których trafiły zwierzęta z Słowacji w poprzednich 30 dniach. Pobierane są próbki do badań laboratoryjnych w kierunku pryszczycy.
Wnioski
Wybuch pryszczycy na Słowacji i Węgrzech jest poważnym wyzwaniem dla sektora rolnego w regionie. Podjęte środki nadzwyczajne mają na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się choroby i ochronę zdrowia zwierząt w Europie. Wpływ na handel międzynarodowy jest znaczący, a dalsze monitorowanie sytuacji jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego.