W obliczu realnego zagrożenia pryszczycą, Polska Izba Mleka (PIM) apeluje do hodowców bydła i producentów mleka o wzmożenie czujności. Ta niezwykle zaraźliwa choroba może zrujnować całe gospodarstwa i zachwiać rynkiem mleczarskim. Jak się bronić przed jej skutkami?
Czym jest pryszczyca?
Pryszczyca (FMD – foot and mouth disease) to wysoce zaraźliwa choroba wirusowa dotykająca zwierzęta parzystokopytne, takie jak bydło, owce, kozy i świnie. Chociaż nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia ludzi, jej wystąpienie w stadzie może prowadzić do znacznych strat ekonomicznych, w tym spadku produkcji mleka, ograniczeń handlowych i kosztów związanych z likwidacją ognisk choroby.
W Polsce ostatni przypadek pryszczycy odnotowano ponad 50 lat temu, ale nowe ogniska w Niemczech i innych krajach UE pokazują, że nie możemy mówić o pełnym bezpieczeństwie.
Objawy pryszczycy – na co zwracać uwagę?
Kluczowe jest wczesne wykrycie zakażenia. Objawy różnią się w zależności od gatunku, ale u bydła najczęściej występują:
- Wysoka gorączka
- Ślinotok, mlaskanie, niechęć do jedzenia
- Pęcherze w jamie ustnej, na języku i racicach
- Kulawizna i bolesność przy poruszaniu się
- Znaczny spadek produkcji mleka
U młodych cieląt choroba często przebiega pod postacią nagłej śmierci sercowej. W przypadku podejrzenia pryszczycy należy natychmiast powiadomić lekarza weterynarii.
Zalecenia Polskiej Izby Mleka – jak bronić się przed zagrożeniem
Polska Izba Mleka, w odpowiedzi na aktualną sytuację w Europie, opublikowała oficjalne zalecenia dla gospodarstw mleczarskich oraz zakładów przetwórstwa mleka. Wśród kluczowych wytycznych znalazły się:
1. Wzmocnienie bioasekuracji
- Wprowadzenie mat dezynfekcyjnych przy wjazdach i wyjściach z gospodarstwa
- Codzienna dezynfekcja sprzętu, pomieszczeń i ubrań roboczych
- Ograniczenie kontaktu z osobami postronnymi i pojazdami z zewnątrz
2. Monitoring i kontrola zdrowia zwierząt
- Codzienna obserwacja bydła i natychmiastowe raportowanie niepokojących objawów
- Prowadzenie dokumentacji zdrowotnej stada
- Unikanie kontaktów między zwierzętami z różnych gospodarstw
3. Bezpieczne przemieszczanie zwierząt
- Ograniczenie przewozu zwierząt do minimum
- Kwarantanna dla nowo nabytych osobników
- Zakaz uczestnictwa w targach, pokazach i wystawach w razie zagrożenia
4. Szkolenia i edukacja pracowników
- Udział w szkoleniach z zakresu higieny i profilaktyki
- Zapoznanie się z aktualnymi przepisami weterynaryjnymi
- Stosowanie procedur awaryjnych na wypadek wykrycia choroby
Konsekwencje ekonomiczne – jak kosztowna jest pryszczyca?
Wystąpienie jednego ogniska może skutkować:
- Natychmiastowym wybiciem całego stada w ognisku
- Zamknięciem eksportu mleka i produktów mlecznych do krajów trzecich
- Spadkiem zaufania konsumentów i partnerów handlowych
- Milionowymi stratami nie tylko w rolnictwie, ale także w logistyce i przemyśle spożywczym
W 2001 roku w Wielkiej Brytanii pryszczyca doprowadziła do wybicia ponad 6 milionów zwierząt i strat przekraczających 8 miliardów funtów.
Czy Polska jest gotowa?
Choć pryszczyca nie występuje obecnie na terenie Polski, zagrożenie jest realne. Główny Inspektorat Weterynarii i Ministerstwo Rolnictwa opracowały procedury zwalczania choroby. Jednak to od odpowiedzialności hodowców i właścicieli zakładów przetwórczych zależy, czy wirus nie przedostanie się do kraju.
Podsumowanie
Pryszczyca to nie tylko choroba zwierząt – to poważne zagrożenie dla całego systemu żywnościowego. Ścisła bioasekuracja, edukacja i szybkie reagowanie są kluczowe, by uniknąć katastrofy. Działajmy zawczasu – zanim będzie za późno.
 apeluje do hodowców bydła i producentów mleka o wzmożenie czujności.){kind=link}